Thông Tin Tổng Quát Về Bệnh Viêm Gan B

Viêm gan loại B là ǵ?

Viêm gan loại B là bệnh gan thông thường nhất trên thế giới có thể làm xơ gan và ung thư gan sau này trong đời. Bệnh này do loại siêu vi khuẩn viêm gan loại B (HBV) tác hại đến gan gây ra. Siêu vi khuẩn này truyền nhiễm qua máu, làm t́nh không bảo vệ, dùng chung kim chích hoặc dùng lại kim chích, và lây từ người mẹ bị nhiễm sang con khi sinh. Đa số người lớn bị nhiễm đều có thể loại trừ được siêu vi khuẩn viêm gan loại B dễ dàng. Tuy nhiên, đa số trẻ sơ sinh và trẻ em bị nhiễm đều không thể loại trừ được siêu vi khuẩn này và sẽ bị nhiễm kinh niên.

Tin mừng là có một loại thử máu đơn giản để t́m viêm gan loại B, một loại thuốc chủng an toàn bảo vệ được suốt đời, và những loại thuốc mới có thể giúp ích cho bệnh nhân bị viêm gan loại B kinh niên có các dấu hiệu đang bị bệnh gan.

Bao nhiêu người bị nhiễm?

Trên toàn thế giới, 2 tỷ người (1 trong 3 người) đă bị nhiễm HBV và 400 triệu người "mang siêu vi khuẩn trong người kinh niên". Có quá nhiều người bị nhiễm siêu vi khuẩn này so với 47 triệu người bị nhiễm HIV/AIDS và 170 triệu người bị bệnh viêm gan loại C kinh niên.

Viêm gan loại B thường thấy ở đâu nhất trên thế giới?

Viêm gan loại B thường thấy nhất tại Á Châu, Đông Nam Á, Ấn Độ, một số nơi ở Phi Châu và Nam Mỹ, Đông Âu, và Trung Đông. Tuy nhiên, ngay tại Hoa Kỳ, cứ 20 người Mỹ lại có 1 người bị nhiễm viêm gan loại B và có khoảng 1.25 triệu người bị nhiễm viêm gan loại B kinh niên.

Tại sao người Việt nên quan ngại về viêm gan loại B?

Tuy viêm gan loại B có thể nhiễm bất cứ người nào, người Á Châu có tỷ lệ bị nhiễm viêm gan loại B cao nhất trong số tất cả các nhóm chủng tộc. Theo Trung Tâm Gan Á Châu tại Viện Đại Học Stanford, hai phần ba trong số 400 triệu người mang HBV kinh niên trong người là sống tại Á Châu. Điều này có nghĩa là có 260 triệu người mang siêu vi khuẩn kinh niên trong người đang sống tại Á Châu. Tại nhiều quốc gia Á Châu, khoảng 10% dân số bị nhiễm viêm gan loại B kinh niên. Tại Hoa Kỳ, hơn phân nửa số 1.25 triệu người mang HBV kinh niên trong người đều thuộc gốc Á Châu.

Tại sao Người Mỹ gốc Việt nên quan ngại về viêm gan loại B?

Tuy viêm gan loại B rất thường thấy tại Việt Nam, bệnh này cũng lan tràn trong số Người Mỹ gốc Việt sống tại Hoa Kỳ. Siêu vi khuẩn này thường lây nhất trong những người Á Châu là từ người mẹ bị nhiễm vô t́nh lây sang con khi sinh. Siêu vi khuẩn này cũng có thể lây từ thuở bé khi tiếp xúc với máu của một trẻ khác hoặc người lớn bị nhiễm kinh niên. Đa số người Á Châu bị nhiễm viêm gan loại B kinh niên không biết là ḿnh bị nhiễm và có thể vô t́nh lây sang người khác. V́ thế, viêm gan loại B có thể ảnh hưởng đến cả gia đ́nh trong nhiều thế hệ.

Điều thật quan trọng người Á Châu cần phải biết là viêm gan loại B không phải là bệnh "di truyền" - mà là một căn bệnh truyền nhiễm do một loại siêu vi khuẩn gây ra. Các gia đ́nh người Việt có thể phá vỡ ṿng nhiễm khuẩn này bằng cách đi thử nghiệm, chủng ngừa, và điều trị viêm gan loại B kinh niên.

Tại sao viêm gan loại B lại nguy hiểm đến thế?

Viêm gan loại B nguy hiểm là v́ đây là một "căn bệnh thầm lặng" có thể nhiễm mà không ai biết. Đa số những người bị nhiễm viêm gan loại B đều không biết là ḿnh bị nhiễm và có thể vô t́nh lây sang người khác qua máu của họ. Đối với những người bị nhiễm kinh niên, tức là siêu vi khuẩn này có thể tồn tại trong gan họ lâu hơn 6 tháng, th́ có nhiều nguy cơ hơn là sẽ bị bệnh gan hiểm nghèo sau này trong đời. Siêu vi khuẩn này có thể thầm lặng tấn công gan liên tục trong nhiều năm mà không bị phát hiện. Để giúp chận đứng viêm gan loại B trong cộng đồng người Việt, quư vị nên đi thử nghiệm, chủng ngừa hoặc điều trị.

Viêm Gan Loại B và Ung Thư Gan

Ung thư gan là mối đe dọa lớn về sức khỏe đối với người Á Châu và thường có thể làm chết người v́ có thể khi thấy được các triệu chứng th́ đă quá muộn. Trong số người Mỹ gốc Việt, ung thư gan là loại ung thư đứng hàng thứ 2. V́ 80% tất cả những trường hợp ung thư gan trên thế giới là do HBV kinh niên gây ra, điều tối quan trọng là tất cả người Á Châu nên đi thử nghiệm t́m viêm gan loại B. Ngay cả trong những giai đoạn đầu của ung thư gan, người bệnh có thể vẫn không thấy triệu chứng ǵ nghiêm trọng cho đến khi quá muộn mà không điều trị được hiệu quả nữa.

Chẩn đoán và điều trị sớm thật thiết yếu để cứu mạng!

Tôi bị nhiễm viêm gan loại B như thế nào?

Viêm gan loại B là một căn bệnh truyền nhiễm do một loại siêu vi khuẩn lan truyền qua máu gây ra. Bệnh này không lan truyền khi tiếp xúc b́nh thường. Quư vị không thể bị nhiễm viêm gan loại B trong không khí, ôm nhau, đụng chạm, nhảy mũi, ho, ghế bồn cầu hoặc nắm đấm cửa. Dưới đây là những cách thông thường nhất để viêm gan loại B lây sang người khác:

·         Tiếp xúc trực tiếp với máu hoặc chất dịch cơ thể bị nhiễm

·         Làm t́nh không bảo vệ với người bạn t́nh bị nhiễm

·         Dùng chung hoặc dùng lại kim chích (chẳng hạn như dùng chung kim chích các loại ma túy bất hợp pháp hoặc dùng lại kim không được khử trùng đúng mức để châm cứu, xâm ḿnh, hoặc xuyên tai/thân thể)

·         Từ người mẹ bị nhiễm lây sang cho con khi sinh (đây là cách lây thông thường nhất ở những người Á Châu)

Ai dễ bị nhiễm viêm gan loại B nhất?

Tuy viêm gan loại B có thể nhiễm bất cứ người nào thuộc bất cứ tuổi hoặc chủng tộc nào, một số người có nhiều nguy cơ bị nhiễm hơn. Việc làm của quư vị, cách sống, hoặc sống chung nhà với một người hoặc người trong gia đ́nh bị nhiễm có thể làm tăng rủi ro quư vị bị nhiễm siêu vi khuẩn viêm gan loại B. Sau đây là một số nhóm người có "nhiều nguy cơ" bị nhiễm viêm gan loại B, nhưng xin nhớ là danh sách này không thể liệt kê hết:

·         Người gốc Á Châu, nhất là những người có cha mẹ di cư sang Hoa Kỳ

·         Trẻ sơ sinh có mẹ bị nhiễm viêm gan loại B

·         Những người sống trong nhà gần gũi với người bị viêm gan loại B (kể cả trẻ sơ sinh, trẻ em và người lớn)

·         Những người làm t́nh không bảo vệ hoặc có nhiều bạn t́nh

·         hân viên y tế và những người khác tiếp xúc với máu hoặc chất dịch cơ thể bị nhiễm

·         Những người xử dụng ma túy bất hợp pháp

·         Những người đang lọc thận hoặc bị chứng dễ chảy máu

·         Những người sống tại các quốc gia rất thường bị viêm gan loại B (Á Châu, Đông Nam Á, Ấn Độ, một số nơi ở Phi Châu và Nam Mỹ, Đông Âu, và Trung Đông)

·         Những người du lịch đến hoặc từ các quốc gia rất thường bị viêm gan loại B (xem trên đây)

Có thuốc chủng ngừa viêm gan loại B hay không?

Có, có một loại thuốc chủng an toàn và hiệu quả. Thực ra, đây là loại "thuốc chủng chống ung thư" đầu tiên v́ thuốc này có thể bảo vệ quư vị đối với viêm gan loại B, vốn là nguyên nhân gây ra 80% tất cả các trường hợp ung thư gan trên thế giới. Quư vị chỉ cần chủng ngừa 3 mũi để bảo vệ suốt đời cho chính ḿnh và và những người thân thương đối với viêm gan loại B. Hăy xin hẹn với bác sĩ để bắt đầu loạt thuốc chủng này ngay hôm nay!

Ai nên chủng ngừa?

Bất cứ người nào thuộc những nhóm người "nhiều nguy cơ" bị nhiễm được liệt kê ở trên đều nên chủng ngừa viêm gan loại B. Tại Hoa Kỳ, bác sĩ đề nghị nên chủng ngừa cho tất cả trẻ sơ sinh và trẻ em đến 18 tuổi. Người lớn, nhất là những người gốc Á Châu, cũng nên hỏi bác sĩ về việc chủng ngừa viêm gan loại B. Trẻ sơ sinh, trẻ em và thanh thiếu niên có thể chủng ngừa miễn phí tại các sở y tế tiểu bang. Người lớn có thể đến bác sĩ của ḿnh hoặc một y viện địa phương để chủng ngừa viêm gan loại B.

Thuốc chủng viêm gan loại B có an toàn hay không?

Với hơn một tỷ liều thuốc chủng HBV đă được chủng trên khắp thế giới, các cuộc nghiên cứu y khoa và khoa học đă cho thấy là thuốc chủng viêm gan loại B là một trong những loại thuốc chủng an toàn nhất từ trước đến giờ. Thuốc chủng này được chế tạo trong pḥng thí nghiệm - quư vị không thể bị viêm gan loại B từ thuốc chủng. Các tác dụng phụ thông thường nhất là chỗ chủng trên cánh tay bị tấy đỏ và đau. Hăy hỏi bác sĩ về các phản ứng v́ dị ứng hoặc các tác dụng phụ có thể xảy ra trước khi bắt đầu loạt thuốc chủng này.

Tôi có thể làm ǵ khác để tự bảo vệ cho ḿnh đối với viêm gan loại B?

V́ viêm gan loại B lan truyền qua máu và chất dịch cơ thể bị nhiễm, có nhiều điều đơn giản quư vị có thể làm để tự bảo vệ cho ḿnh không bị nhiễm:

·         Tránh dùng chung các vật dụng sắc bén như dao cạo râu, bàn chải đánh răng, bông tai, và kéo bấm móng tay

·         Nhớ khử trùng kim khi châm cứu, xâm ḿnh, xuyên tai hoặc thân thể

·         Tránh trực tiếp đụng vào máu hoặc chất dịch cơ thể bị nhiễm

·         Đeo bao tay và dùng dung dịch thuốc tẩy pha nước để chùi rửa chỗ bị dính máu

·         Rửa tay kỹ càng bằng xà bông và nước sau khi đụng chạm hoặc chùi rửa máu

·         Dùng bao cao su với những người bạn t́nh

·         Tránh các loại ma túy

·         Điều quan trọng nhất, nhớ đi chủng ngừa viêm gan loại B!

Nếu tôi bị nhiễm viêm gan loại B th́ tôi có bị bệnh hay không?

Viêm gan loại B được xem là một "căn bệnh thầm lặng" v́ thường không gây ra triệu chứng nào. Đa số những người bị nhiễm đều cảm thấy khỏe mạnh và không biết là ḿnh bị nhiễm, do đó họ có thể vô t́nh lây siêu vi khuẩn này sang người khác. Những người khác có thể có các triệu chứng nhẹ như sốt, mệt mỏi, đau nhức khớp hoặc bắp thịt, hoặc không muốn ăn mà tưởng lầm là bị cúm. Các triệu chứng hiếm xảy ra hơn nhưng nghiêm trọng hơn là buồn nôn và ói mửa dữ dội, mắt và da có sắc vàng (có tên gọi là "vàng da"), và trướng bụng - các triệu chứng này cần phải được chăm sóc y tế ngay và người đó có thể cần phải nhập bệnh viện.

Có loại thử máu t́m viêm gan loại B hay không?

Có một loại thử máu đơn giản t́m viêm gan loại B mà bác sĩ của quư vị hoặc y viện có thể cho thử. Quư vị chỉ cần đến pḥng mạch bác sĩ. Đôi khi bác sĩ có thể yêu cầu thử máu lại sáu tháng sau lần đầu để xác định kết quả thử máu. Muốn biết thêm chi tiết, hăy đến trang Thử Máu của chúng tôi.

Tôi có b́nh phục sau khi bị nhiễm viêm gan loại B hay không?

Vấn đề này tùy theo quư vị bị nhiễm khi là người lớn, trẻ em, hay trẻ sơ sinh. Đa số người lớn bị nhiễm sẽ b́nh phục dễ dàng, nhưng đa số trẻ sơ sinh và trẻ sm bị nhiễm sẽ trở thành người mang HBV kinh niên trong người.

Người Á Châu thường bị nhiễm nhất khi mới sinh hoặc khi c̣n bé, v́ thế mà họ có nhiều nguy cơ bị nhiễm viêm gan loại B kinh niên. Trong khi đó người Mỹ không thuộc gốc Á Châu thường bị nhiễm khi là người lớn và do đó dễ có thể b́nh phục sau khi bị nhiễm.

·         Người Lớn - 90% sẽ loại trừ được siêu vi khuẩn này và b́nh phục dễ dàng; 10% sẽ mang HBV kinh niên trong người; và trong một số trường hợp hiếm hoi, người đó có thể bị bệnh và thiệt mạng sau khi bị nhiễm viêm gan loại B.

·         Trẻ Em - 40% sẽ loại trừ được siêu vi khuẩn này và b́nh phục dễ dàng; 60% sẽ mang HBV kinh niên trong người.

·         Trẻ Sơ Sinh - 90% chắc chắn sẽ mang HBV kinh niên trong người; chỉ có 10% có thể loại trừ được siêu vi khuẩn này.

Viêm Gan Loại B và Trẻ Em

Trẻ sơ sinh và trẻ em dễ bị nhiễm viêm gan loại B nhất, do đó Hoa Kỳ đă đề nghị nên chủng ngừa viêm gan loại B cho tất cả trẻ sơ sinh và trẻ em đến 18 tuổi. Cộng đồng Á Châu nên bảo đảm cho tất cả trẻ sơ sinh và trẻ em chủng ngừa HBV. Ngoài ra, tất cả người lớn cũng nên hỏi bác sĩ về vấn đề thử nghiệm và chủng ngừa để giúp chận đứng t́nh trạng lan tràn nguy hiểm của viêm gan loại B. Viêm gan loại B là một trong những mối đe dọa lớn nhất đến sức khỏe của tất cả những nhóm người Á Châu.

Bị nhiễm viêm gan loại B kinh niên có nghĩa là ǵ?

Trẻ sơ sinh, trẻ em và người lớn nào không thể loại trừ được siêu vi khuẩn này sau sáu tháng th́ được gọi là "mang siêu vi khuẩn viêm gan loại B kinh niên trong người". Điều này có nghĩa là họ bị nhiễm HBV kinh niên. Tuy người mang siêu vi khuẩn kinh niên trong người có thể không cảm thấy bị bệnh, siêu vi khuẩn này có thể tồn tại trong máu và gan của họ suốt đời. V́ thế, họ có thể lây siêu vi khuẩn này cho người khác và họ dễ có nguy cơ bị xơ gan và ung thư gan sau này trong đời.

Tôi đến đâu để thử nghiệm và chủng ngừa?

Quư vị có thể nhờ bác sĩ gia đ́nh, sở y tế địa phương, hoặc y viện cộng đồng cho thử máu đơn giản để t́m viêm gan loại B. Vào lúc này quư vị cũng có thể bắt đầu loạt chủng ngừa.

Nếu quư vị cần được giúp t́m bác sĩ hoặc muốn biết thêm chi tiết, xin gọi cho đường dây Helpline Thông Tin và Trợ Giúp về HBV tại số 1-888-888-0981. Đây là số điện thoại miễn phí, thuộc một chương tŕnh cộng đồng toàn quốc do GlaxoSmithKline bảo trợ. Tất cả chi tiết đều có cung cấp bằng tiếng Việt, Anh, Phổ Thông, Quảng Đông, Triều Tiên.

Nếu quư vị nói tiếng Anh, xin liên lạc với Tổ Chức Viêm Gan Loại B bằng email tại địa chỉ info@hepb.org hoặc gọi điện thoại cho chúng tôi tại số 215-489-4900.

Có cách điều trị nào nếu tôi bị viêm gan loại B kinh niên hay không?

Hiện nay, có nhiều loại thuốc được phê chuẩn tại Hoa Kỳ cho những người bị nhiễm viêm gan loại B kinh niên.

Epivir-HBV hay Zeffix (lamivudine) là thuốc viên để uống

Hepsera (adefovir dipivoxil) là thuốc viên để uống

Intron A (interferon alpha) là thuốc chích

Điều quan trọng cần biết là không phải bệnh nhân nào bị viêm gan loại B kinh niên cũng cần phải dùng thuốc. Một số bệnh nhân chỉ cần được bác sĩ theo dơi đều đặn (ít nhất mỗi năm một lần, hoặc thường xuyên hơn). Bệnh nhân nào có dấu hiệu đang bị bệnh gan có thể có lợi nhất khi được điều trị. Nhớ hỏi bác sĩ xem quư vị có thể có lợi khi được điều trị hay không và hỏi về những loại điều trị có thể chọn lựa. Ngoài ra, cũng có những loại thuốc mới nhiều hứa hẹn trong những lần thử nghiệm lâm sàng và đang được nghiên cứu. 

Điều tối quan trọng là tất cả những người bị viêm gan loại B kinh niên phải đến bác sĩ khám đều đặn, dù họ có được điều trị hay không!

Hepatitis B Foundation
700 E. Butler Ave., Doylestown, PA 18901
Điện Thoại: 215-489-4900
www.hepb.org
email: info@hepb.org

HC sưu tầm