Home



Bụi chuối sau hè

Hạt Cát

Gió đưa bụi chuối sau hè,
Anh theo vợ bé bỏ bè con thơ .


         Đầu thập niên 90, chương tŕnh ODP (Orderly Departure Program) bắt đầu triển khai, giấc mơ đoàn tụ của nhiều gia đ́nh tưởng chừng như vô vọng bỗng nhiên trở thành sự thực. Biết bao trường hợp cha con vợ chồng chia ĺa ly tán một sớm một chiều được trùng phùng, biết bao nước mắt nhỏ xuống hân hoan vui mừng, nghẹn ngào cay đắng. Quảng thời gian xa cách quá lâu, mười lăm năm sương chiều tuyết sớm, những điều bất ngờ không sao kể hết, đó chính là đầu mối của biết bao câu chuyện dở khóc dở cười .

An là một trong những người đàn ông sắp sửa gặp lại được vợ con sau mười lăm năm xa cách trong chương tŕnh ODP đó, và cũng suưt là ...nạn nhân của một trường hợp dở khóc dở cười.

Từ ngày nhận được tin của sở Di Trú chính thức loan báo hồ sơ của gia đ́nh chàng được thông qua, mọi việc tiến hành suông sẻ theo thủ tục, vợ con chàng sẽ đặt chân lên đất Mỹ một ngày gần đây th́ ḷng chàng cất đi được gánh nặng ngàn cân. Tậu thêm một căn nhà gần nơi chàng đang ở, mua sắm vật dụng trong nhà, tất cả mọi thứ cần thiết chàng đă lo xong, từ lớn tới nhỏ, bàn ăn, tủ lạnh, giường nệm, mền, màn, nồi niêu, chén bát v.v...nhất nhất đều đầy đủ, thậm chí mấy gói băng vệ sinh phụ nữ dành cho vợ và con gái chàng cũng đă được cất ở một nơi dễ dàng nh́n thấy trong tủ quần áo.

Phải nh́n nhận rằng đó toàn là ư kiến của Mai, chứ đàn ông ruột để ngoài da như chàng làm ǵ có chuyện tỉ mỉ như thế. Chàng thở phào nhẹ nhỏm, giờ th́ chỉ c̣n chờ đợi ngày ra phi trường đón vợ con chàng để đưa về đây thôi. Ư nghĩ duy nhất làm chàng vướng bận là không biết thái độ của vợ chàng sẽ ra sao khi rơ được sự thật mà bấy lâu nay chàng vẫn giữ kín. Tuy rằng chàng đă có quyết định dứt khoát sẽ phải giải quyết, sẽ thu xếp hai gia đ́nh như thế nào nhưng nếu Hương phản đối quyết định của chàng, tỏ thái độ bất hợp tác th́ e là chàng phải chịu đựng phiền năo triền miên như những ông bạn cùng cảnh ngộ chung quanh.

Phần Mai th́ chàng không lo. Hai người đă hiểu hoàn cảnh nhau từ khi bắt đầu chung sống, Mai không đ̣i hỏi điều ǵ cả. Suốt mười năm bên nhau, vất vả, cực khổ có nhau, lúc chàng ốm đau bệnh tật, một tay Mai chăm sóc cho chàng, miếng cơm manh áo tận t́nh chu đáo ngoài những giờ phút tất tả ngược xuôi v́ sinh kế. Mai với chàng, kể như là ...rổ rá cạp lại cho qua ngày tháng buồn hiu trên xứ người lạnh lẽo mùa đông dài hơn mùa hè này. Nàng ôm hai con nhỏ, một đứa ba tuổi, một đứa năm tuổi bơ vơ xứ lạ quê người. Trên đường vượt biên chồng nàng không may gặp nạn bỏ ḿnh nơi biển cả. Bước đầu sang đây, nàng được hai ông bà già Jonh Brown trong nhà thờ bảo trợ. Tuy được họ đối xử tử tế nhưng bó chân ở măi trong nhà nàng không chịu được, nghĩ tới tương lai, tới anh em họ hàng bên nhà, nàng phải t́m việc làm để dành dụm chút tiền bạc mong mỏi có thể giúp cho anh em và lo cho tương lai hai đứa con. Khổ nỗi, khu nhà ông bà Brown là một khu ngoại ô xa thành phố cả giờ lái xe. Chân ướt chân ráo như nàng, tiếng Anh không biết, nghề nghiệp không có, dễ ǵ mà t́m một việc làm ở khu nhà giàu dân cư thưa thớt như vầy. Được sáu tháng, nàng đành xin phép ông bà cho nàng dọn ra khu gần nơi thị tứ, chỗ có đông người Việt sinh sống để dễ bề t́m kiếm công ăn việc làm. Ở đó nàng có thể theo người quen đón xe điện vào thành phố xin làm trong các hăng may, dù sao, nghề may là một nghề không đ̣i hỏi tay nghề v́ ai làm khâu nào th́ một khâu làm măi, mới đầu chưa biết, tập ít ngày rồi sẽ biết thôi. Nghe người quen đă gặp gỡ trong một dịp sinh hoạt cộng đồng dẫn giải như thế, nàng mạnh dạn dọn nhà vào khu cộng đồng đông dân cư Việt Nam, thuê một căn pḥng trọ nhỏ trong một chung cư, ba mẹ con nương náu qua ngày. Ban ngày nàng đi làm th́ đưa hai đứa con sang các pḥng lân cận có người lớn nhờ các cụ già giữ hộ. Trước kia ở trong nước, nàng không từng lặn lội vất vả v́ sinh kế, học chưa hết trung học th́ nàng phải nghỉ học v́ khả năng của gia đ́nh không cho phép. Sau đó không lâu th́ nàng lấy chồng, gia đ́nh nhà chồng cũng khá giả, nàng chỉ phải ăn rồi trông con và làm việc nhà, bây giờ tha phương lưu lạc, nàng bắt buộc phải lăn lóc bươn chải kiếm sống. May là tay chân nàng khá nhanh nhẹn, đầu óc cũng không đến nỗi tối tăm nên nàng học việc dễ dàng và thạo việc mau chóng, đồng lương nàng lĩnh ra cuối tuần khá là dễ chịu. Vừa lĩnh lương bằng tiền mặt, vừa lĩnh thêm trợ cấp của chính phủ, Mai lại tiêu pha dè sẻn nên chỉ trong hai năm, nàng dành dụm được ít vốn. Nàng lóng nhóng định t́m người tin cậy, nhờ đứng tên mua một căn nhà để cho hai đứa bé sinh hoạt thoải mái nhưng c̣n ngần ngại v́ thân gái một ḿnh, ở trong một căn nhà riêng với hai đứa bé, đêm hôm có chuyện ǵ xảy ra nàng biết kêu cứu với ai. Lúc c̣n ở trong chung cư th́ chỉ cần đi ra hành lang là có thể gơ cửa pḥng bên cạnh hoặc chạy xuống tầng dưới, bây giờ nếu dọn ra ngoài th́ sẽ gặp những trở ngại khác. C̣n đang phân vân lưỡng lự th́ may đâu nàng gặp An. An cũng thuộc loại …độc thân tại chỗ, bạn bè hai bên quen biết nhau nên thấy hoàn cảnh hai người trai đơn gái chiếc, bèn tạo cơ hội đẩy họ xáp lại với nhau. Thấy An cũng đàng hoàng chững chạc lại có học thức, Mai mừng thầm được chỗ nương tựa vững chắc và hai đứa con nàng có người tiếp tay dạy dỗ.

Phần An, chàng vốn đă quá ngán ngẩm với cái cảnh đơn thân độc mă từ ba bốn năm nay, sớm tối đi về thui thủi lạnh tanh từ khi hấp tấp nhảy xuống bến Bạch Đằng chen chúc trên mấy chiếc tàu Hải Quân vào những ngày hỗn loạn nhất của đất nước, ḷng xót xa v́ không cách nào có đủ thời gian liên lạc với vợ và hai con c̣n ở măi ngoài Trung. Cái lon Trung Úy Hải Quân mới đeo chưa được bao lâu của chàng lúc đó chỉ là phận tép riu, khi chàng biết được t́nh h́nh th́ không c̣n kịp cho chàng trở ra miền Trung nữa.

Qua tới xứ người, lao đao lận đận một thời gian, chàng định cắp sách đến trường làm lại cuộc đời nhưng nghĩ đến vợ con ở quê nhà khó khăn thiếu thốn, chàng cần phải t́m một việc làm nào đó để có được đồng tiền mà gửi về cho vợ con. Cuối cùng chàng cũng chạy vạy được chân phụ việc vặt trong pḥng dược của sở Y Tế địa phương. Tuy đồng lương khiêm nhường nhưng công việc không nặng nhọc cũng không đ̣i hỏi nhiều vốn liếng sinh ngữ nên chàng đánh liều nhắm mắt đưa chân, cứ làm kiếm tiền trước đă. Để đỡ tốn kém, chàng đă trôi dạt hết nhà này tới nhà khác cùng mấy anh bạn độc thân chia nhau tiền nhà tiền ăn, bản tính chàng không thích nhậu nhẹt chơi bời nên mặc kệ bạn bè tụm năm tụm ba chè chén say sưa, chàng cứ sáng đi tối về lặng lẽ. Nhu cầu cho đời sống hằng ngày của chàng cũng đơn giản, vài bộ đồ thay đổi, một cái xe cà tàng làm chân tới sở, nằm đất, ngủ sofa là chuyện b́nh thường, buồn th́ lội bộ ra thư viện kiếm sách về đọc, mày ṃ học thêm tiếng Anh qua sách vở mượn từ thư viện. Suốt ngày suốt tháng, sau giờ làm việc chàng ít khi muốn đi đâu, không rượu chè, không cờ bạc, không hút xách, không gái trai, đời sống chàng không khác nhà tu…khổ hạnh. Cứ vài tháng một lần, tiền bạc làm ra bao nhiêu, trừ tiền ăn, tiền nhà, chi phí cho việc xăng nhớt đi lại, c̣n bao nhiêu chàng chắt mót gửi về cho Hương, vợ chàng c̣n ở lại quê nhà. Chàng mỏi ṃn với những bữa cơm chỉ độc một món trứng chiên, trưa tại sở cũng trứng chiên, chiều về với đám thanh niên độc thân tại chỗ như chàng cũng trứng chiên, mà chàng c̣n có miếng trứng, miếng cơm bỏ vào miệng, chứ bọn thanh niên trẻ tuổi kia lắm khi chỉ có bia vào bụng mà thôi. Năm ấy chàng đă băm ngoài, nếu bỏ thời gian đi học lại bốn năm, tương lai chàng sẽ khá hơn nhưng chàng măi đắn đo v́ những bức thư bên nhà gửi sang hết của vợ, rồi th́ tới đám em của chàng, mẹ chàng, khiến chàng không đành ḷng nào mà cắp sách đến trường cho được. Thôi th́ tới đâu hay tới đó vậy.

Mai năm ấy vừa đúng ba mươi, dù đă hai con nhưng trông nàng vẫn thanh mảnh, không đẹp nhưng dễ coi, tươm tất gọn gàng. Khi gặp Mai th́ chàng …trên răng dưới …dế, bởi bao nhiêu tiền bạc chàng ky cóp gửi về Việt Nam hết cả. Chàng tỏ thật cho Mai biết điều này, và chàng cũng nói rơ rằng người vợ mẹ cha đứng ra cưới hỏi cho chàng - một cô giáo tỉnh lẻ miền Trung - tính đến ngày chàng ra đi đă hơn bảy năm, vẫn luôn là vợ chàng và chàng phải lo tṛn trách nhiệm nếu người vợ ấy một ḷng sắt son chờ đợi nơi chàng. Chàng c̣n nhớ lúc ấy Mai đă thẳng thắn nói với chàng :
- Anh không phải lo, Mai có sức khỏe, Mai thích xông xáo làm việc kiếm tiền chứ không muốn ngồi một chỗ chờ đàn ông nuôi. Mai cũng không mong được giàu có ǵ, không b́ bù tranh cạnh với ai. Ḿnh cùng góp sức tạo dựng lại từ đầu. Miễn anh không phải là người đàn ông lười nhác th́ được rồi.
Thế là, hai người đồng ư …góp gạo nấu cơm chung. Mai bỏ ra ít tiền đặt cọc mua một căn nhà, căn nhà mà năm người vẫn sống cho đến hôm nay. Ở với nhau được hơn năm th́ một hôm Mai đi đâu về bảo chàng:
- Nghe bạn em nói chính phủ Mỹ có chương tŕnh ODP dành cho quân nhân các cấp bảo lănh vợ con đi chính thức từ Việt Nam, sao anh không bảo lănh cho chị và mấy cháu qua.
An nghe nàng nói thế th́ ph́ cười, hỏi Mai :
- Nếu Hương qua đây th́ phần em tính sao, em không sợ anh bỏ em để về với vợ con à ?
Mai ngẫm nghĩ giây lâu rồi trả lời:
- Anh đừng lo, tuy Mai học hành không tới đâu nhưng Mai hiểu được đạo lư làm người, bởi Mai lớn lên trong một gia đ́nh nề nếp, cảnh nhà thanh bạch nhưng cha Mai luôn dạy dỗ con cái theo đạo đức truyền thống. Bây giờ Mai đang có con nhỏ dại, Mai là đàn bà, chữ nghĩa ít oi, kiến thức nông cạn, không thể dạy dỗ chúng chu toàn được, một ḿnh xứ lạ quê người thật là khó khăn nhiều nỗi, Mai nương tựa vào anh, góp công góp của để tạo dựng một mái ấm gia đ́nh, trước là mong cho hai đứa con Mai có nơi sinh hoạt thoải mái, sau là có người đàn ông trong nhà cho chúng nó học hỏi. Vậy là Mai bằng ḷng lắm rồi. Năm mười năm sau, ví như mà chị có sang được bên này, nếu chị vui vẻ nhận Mai làm một đứa em trong nhà th́ Mai sẽ kính chị như người chị cật ruột của Mai, chịu mọi điều thua thiệt, c̣n bằng như chị không vui, không muốn ai chia sẻ hạnh phúc với chị th́ lúc ấy Mai cũng đành gạt nước mắt mà trả anh về cho chị và hai cháu, lúc ấy, hai đứa con Mai cũng đă trưởng thành, mẹ con nương tựa nhau mà sống chắc cũng không đến nỗi nào hiu quạnh. Quan trọng nhất là thời gian này, lúc cơ thể chúng đang bắt đầu phát triển, không có người kèm cập, Mai e ngại chúng sẽ tiêm nhiễm thói hư tật xấu của xă hội này mà không nên thân th́ Mai sẽ buồn lắm.Nghe Mai bảo thế, An ḷ ḍ hỏi thăm bạn bè thủ tục làm hồ sơ để bảo lănh vợ con chàng. Mặc dù thời gian ấy nghe nói chương tŕnh sẽ kéo dài cả chục năm mới được giải quyết, hy vọng rất mỏng manh, nhưng chàng cũng cứ làm

. Đời sống hai người trải qua những tháng ngày vất vả, cực khổ nhưng hạnh phúc ngập tràn, hai đứa bé cũng như Mai, một mực kính nể chàng. Vất vả, cực khổ nhất là khoảng thời gian Mai báo cho chàng biết tin nàng mang thai sau hai năm chung sống, chuyện xảy ra ngoài ư muốn của Mai và chàng. Lúc Mai mang thai được năm tháng, bụng bắt đầu to, đi lại khó khăn nên nàng phải nghỉ việc. Chi phí trong nhà - hầu hết là do Mai đem về từ trợ cấp và đồng lương tiền mặt, c̣n lương chàng lĩnh ra đă có những dự phí chi tiêu nhất định, trong đó số tiền chàng gửi về Việt Nam sau mấy năm trời chỉ tăng chứ không giảm - bắt đầu tăng lên theo sinh hoạt đắt đỏ, nhu cầu của hai đứa bé cũng tăng theo số tuổi của chúng, mà nay, Mai không thể đi làm được nữa, cả nhà sẽ rơi vào một khoảng hụt hẫng khó khăn, lại c̣n phải chuẩn bị cho đứa bé sắp chào đời, chàng đang lo lắng phờ người th́ Mai nghĩ ra cách xoay sở bèn bàn bạc với chàng.

Mai thấy trước được rằng sau khi sinh xong, chắc chắn nàng phải ở nhà trông nom con mọn ít nhất là ba năm, vậy th́ thời gian đó nàng sẽ phải làm ǵ để có thể vừa trông con vừa có thể làm việc kiếm tiền. Nàng nói An sửa sang lại một góc nhà dưới tầng hầm lâu nay dành chứa những vật dụng phế thải mà Mai vẫn tiếc chưa đem vất bỏ, bắt thêm điện đóm cho sáng sủa, rồi nàng hỏi thăm bè bạn, đi mua một cặp máy may thuê xe chở về kê vào đó, nàng lại hỏi thăm đi t́m kiếm chỗ đầu nậu hàng may gia công tại nhà, lĩnh một số hàng về bắt đầu công việc mới.

Vốn đă quen với máy móc ở hăng may, nàng không bị trở ngại trong việc sử dụng máy móc, chỉ có vấn đề là, ở hăng, một sản phẩm thành h́nh phải qua nhiều công đoạn, gọi nôm na là may theo kiểu dây chuyền, ai chuyên môn công đoạn nào thỉ chỉ biết độc nhất một công đoạn đó mà thôi, đường may trước và sau không hề biết tới, Mai thuở giờ chưa được tham dự một khóa dạy may vá nào nên không dễ ǵ có thể nắm vững hết các công đoạn dù đơn giản hay phức tạp, mà hàng may gia công tại nhà ở địa phương này đ̣i hỏi người nhận hàng phải hoàn thành sản phẩm từ lô vải đă được cắt thành từng bộ phận rời để ráp nối lại với nhau ra áo, ra quần. Tuy rằng hoàn thành sản phẩm như vậy cũng là khó cho nàng mà cũng dễ, khó là chỉ cần ráp nối được đơn vị đầu tiên đúng quy cách, đúng mẫu mă th́ sau đó cứ như vậy mà làm, một trăm cái, một ngàn cái đều giống nhau. Bây giờ phải làm sao? Mặc dù đă được chủ thầu hướng dẫn tận t́nh về cách ráp nối nhưng đối với một sản phẩm phức tạp nhiều công đoạn, nàng không tài nào nhớ nổi. Mai nảy ra một sáng kiến, nàng đi mua một mớ vải rẻ tiền, đem về lấy lớp vải đầu tiên tất cả các bộ phận của sản phẩm rập lên tấm vải nàng mua, theo đó cắt vài ba mảnh mới, rồi nàng lần theo sản phẩm mẫu mực mà chủ thầu đă giao cho nàng, cặm cụi ráp nối, tháo ra, may lại cho tới khi vừa ư.

Hồi ấy nhằm mùa hè, không khí oi ả, dù đă mở thêm máy hút và máy quạt, tầng hầm vẫn nóng bức hầm hập, chàng ngồi nh́n Mai cặm cụi làm việc dưới ánh đèn tṛn 75 watt, tháo gỡ, ráp nối, tháo gỡ, ráp nối đi lại mấy lần mồ hôi mồ kê tuôn ra ướt đẫm tóc tai thấy mà thương, chàng thấy tội, bảo nàng hăy bỏ ư định, mang hàng trả lại cho chủ nhưng nàng vẫn kiên nhẫn mày ṃ suốt mấy ngày mới có kết quả như ư muốn. Để rồi từ đó, chàng lại có thêm công việc mới, nhiệm vụ của chàng là đi giao và lấy hàng về, đỡ đần công việc lặt vặt trong nhà để Mai sớm rảnh tay làm việc.Thấy ḿnh Mai cặm cụi ngày đêm dưới hầm, rảnh rảnh, chàng xuống nhỏ to với Mai chuyện này chuyện nọ, dần dần, chàng thấy công việc cũng không có ǵ là khó khăn nên leo lên tập làm quen với máy móc, đi làm về chàng tiếp tay Mai những công đoạn đơn giản trong sản phẩm, vợ chồng vừa làm việc vừa nói chuyện trên trời dưới đất, càng ngày chàng càng thấy Mai có nhiều đức tính đáng quư, chàng thầm cám ơn ông trời đă mang đến cho chàng một hạnh phúc đơn giản nhưng hiếm hoi này.

Mai chỉ dừng nhận hàng trước và sau khi sinh một tháng để chuẩn bị và chờ đợi cho cứng cáp rồi lại bắt tay vào việc. Có thêm bé Trúc, Mai vất vả hơn nhiều, mặc dù có đôi lúc thiếu thốn khó khăn về mặt tài chánh nhưng nàng chẳng hề hé răng than văn, trước kia thỉnh thoảng Mai cũng có gửi tiền về giúp mẹ, anh chị em nàng, nhưng từ khi mang thai bé Trúc, nàng đă báo cho mọi người biết đừng trông cậy mọi thứ nơi nàng v́ nàng c̣n phải lo tương lai mấy đứa bé. Từ đó họa hoằn lắm nàng mới gửi cho mẹ một ít để sinh hoạt được thoải mái mà thôi, nàng cũng không hề nhắc nhở đến số tiền hằng tháng chàng vẫn gửi về cho Hương. Cho đến một hôm th́ chàng bỗng giật ḿnh nghĩ lại. Mấy năm trời liên tục, số tiền chàng gửi về cho mẹ con Hương cũng đă giúp cho đời sống họ bớt vất vả, bớt khó khăn hơn rồi, Tuấn và Thảo đến giờ cũng đă lớn khôn, ở Việt Nam vợ chàng c̣n có thân nhân bè bạn, c̣n gia đ́nh phía bên chàng nữa, trong khi bên này, bé Trúc cũng là ruột thịt máu mủ của chàng, chàng đâu thể phó mặc cho Mai bươn chải lo lắng cho nó giống như bé Tâm và bé Hằng, tiền lương chàng lĩnh ra phải trích phần nào để lo cho tương lai bé Trúc th́ mới hợp lư. Thế là chàng quyết định rất nhanh, phác thảo ra một kế hoạch trong đầu chỉ có chàng biết được.

 Mai vẫn quần quật ngày đêm, hễ buông chuyện cơm nước, bé Trúc ra là nàng leo lên máy cật lực làm việc không ngừng, lắm lúc công việc dồn dập, có đêm nàng chỉ ngủ vài tiếng đồng hồ khiến mặt mũi xanh xao, vàng vọt. An cũng thấy xót xa cho nàng nên đôi khi lên tiếng rầy rà th́ nàng chỉ nhỏ nhẹ nói:
- Em bây giờ c̣n sức khỏe, lại có đủ công việc để làm th́ em cố gắng kiếm một số tiền, mong chóng trả dứt căn nhà để giúp anh sớm rảnh tay mà lo căn khác cho chị mai kia qua có chỗ mà ở.

@@@@@@@


Mấy năm trời lại trôi qua, khi nợ nhà băng của căn nhà vừa trả dứt th́ tin vui đoàn tụ cũng vừa đưa tới. Bé Trúc bấy giờ đă được sáu tuổi. An mới thở phào được gánh nặng này th́ lại phải kê vai gánh vào gánh khác. Bây giờ chàng quay sang lo nơi trú ngụ cho mẹ con Hương. Chàng kéo Mai đi xem nhà hết căn này đến căn khác, xa có, gần có, để rồi cuối cùng chàng chọn một căn cách nơi đang ở vài ba quăng đường, đi bộ chừng 20 phút. Mai ngần ngại v́ gần quá e Hương không thích sẻ xảy ra chuyện không vui nhưng An cương quyết chọn lấy căn này. Lần cuối cùng trước khi quyết định đặt tiền cọc cho dịch vụ môi giới địa ốc, chàng trịnh trọng mời Mai ngồi xuống bàn bạc lần chót. Chàng nói :
- Như em biết đó, không lâu nữa th́ Hương và hai đứa Tuấn, Thảo sẽ qua tới. Chung sống với em bao năm, t́nh nghĩa của em, công lao của em anh biết không thể nào nói hết, nhưng như anh đă từng nói với em, Hương đối với anh, tuy rằng thời gian chung sống gần gũi nhau không nhiều, v́ anh thân lính tráng cứ đi suốt năm suốt tháng, lâu lâu về phép được ít ngày rồi lại đi, nhưng t́nh nghĩa, trách nhiệm của anh với Hương cũng không phải v́ thế mà có thể xem nhẹ hơn em, tuy nhiên, em có quyền lựa chọn, đ̣i hỏi sự sắp đặt nào đó về phía em cho vừa ư miễn không ngoài khả năng anh có thể sắp xếp. Tùy vào sự đ̣i hỏi và nguyện vọng của em mà anh chọn lựa quyết định sau cùng.
Mai suy nghĩ rất nhanh rồi nàng đáp lời An một cách quả quyết:
- Ngày xưa, khi ḿnh đến với nhau th́ em có tŕnh bày với anh lập trường của em chắc là anh c̣n nhớ, nhưng ngày đó, ḿnh không nghĩ tới chuyện sẽ bị ràng buộc với nhau v́ sự có mặt của con cái. Bây giờ t́nh h́nh đă khác đi một chút dù em và anh không ai muốn nó xảy ra. Nói ǵ th́ nói, ḿnh cũng không thể phủ nhận sự hiện diện của bé Trúc, em biết là em có quyền đ̣i hỏi anh phải tính toán cho tương lai bé Trúc, nhưng thôi đi, không phải v́ thế mà em đ̣i hỏi anh phải thu xếp cho em một điều kiện ưu tiên nào, em vẫn giữ lập trường năm xưa của em, đó là tùy vào thái độ của chị Hương. Chị vui ḷng nh́n nhận em th́ em sẽ kính chị một mực như kính anh, bé Trúc sẽ có thêm người mẹ và các anh, chị cùng huyết thống. Nếu chị không muốn hạnh phúc bị chia sẻ th́ …nhà ai nấy ở, cơm ai nấy ăn, không ai động dạng ǵ tới ai, chị không cần biết, không muốn biết em là ai th́ em cũng không dám biết chị là ai. Phần anh, anh muốn bé Trúc vẫn giữ được t́nh cảm thiêng liêng cha con sâu sắc đậm đà, sau này sẽ …đội bát bưng hương cho anh th́ anh nên tùy liệu mà sắp xếp thời gian dành cho nó. C̣n em, em biết thời gian tới đối với em cũng sẽ rất khó …chịu đựng, nhưng em không thể làm ǵ khác hơn, em không muốn …miễn cưỡng anh, khiến anh phải rơi vào hoàn cảnh khó xử, lúc đó cả ba người đều không vui, em dốt nát thấp hèn, không biết văn vẻ hoa ḥe nên vắn tắt với anh chỉ có thế mà thôi, anh yên tâm đi.

@@@@@@


Thời gian thấm thoát trôi qua, sau bao ngày chờ đợi, cuối cùng rồi Hương cũng đặt chân lên đất Mỹ theo thủ tục đoàn tụ.
Hôm đi đón Hương và Tuấn, Thảo ở phi trường, An cùng đi với vợ chồng Hiếu. Hiếu vốn bạn thân của chàng và Mai từ trước. Người bạn này, trớ trêu thay lại cũng cùng cảnh ngộ với chàng. Anh ta hiện đang sống với người vợ trước mới qua được một năm hơn, dứt khoát ngỏanh mặt quay lưng với Thanh, người vợ gần chục năm trường cùng nhau gian khổ trên đất Mỹ. Thanh trước kia cũng là bạn Mai, hai gia đ́nh lui tới với nhau rất khắng khít, nhưng kể từ khi Ngân, vợ Hiếu sang th́ t́nh h́nh đă đổi khác, Hiếu cũng c̣n lui tới nhưng Ngân đă thay vào vị trí Thanh, Ngân không ưa Mai nên không thường đến. An cảm thấy bất nhẫn trước t́nh cảnh, trước sự đau khổ của Thanh, chàng khuyến khích Mai nên thường xuyên an ủi Thanh, mong Thanh chóng quên Hiếu để làm lại cuộc đời v́ Thanh và Hiếu dù sao cũng không bị ràng buộc con cái.

Ngân vốn không được mời đi đón Hương nhưng bà ta cứ nằng nặc bám theo Hiếu đ̣i đi cho bằng được, ư chừng như bà ta vội vội vàng vàng muốn t́m đồng minh ở nơi Hương. An nể bạn, miễn cưỡng để bà ta đi cùng nhưng trên đường đi, ở trong xe, chàng đă thẳng thắn yêu cầu không nên để xảy ra những lời phát ngôn …bừa băi. Mọi chuyện chàng đă có kế hoạch, đă thu xếp xong, hăy để chàng tự giải quyết t́nh trạng gia đ́nh ḿnh mà không cần có lời bàn ra tán vào của ai cả. Xem chừng bà Hiếu cũng nể nang An vài …phân nên cái miệng hay …bép xép của bà ta hôm ấy im thin thít.

 Đưa Hương, Tuấn, Thảo về tới nhà, vợ chồng Hiếu cũng vào chơi với gia đ́nh …mới của An một buổi, sau đó An mời vợ chồng Hiếu và gia đ́nh ra phố ăn bữa cơm sum họp. Buổi tối, An trở về nhà Mai thăm hỏi, an ủi mẹ con nàng đôi câu rồi sang ở lại bên nhà Hương. Vợ chồng xa cách bao năm, biết bao nhiêu điều cần nói, Mai cũng hiểu nên dù buồn, dù cảm thấy đêm dài trống vắng, hụt hẫng nhưng cũng không dám để lộ thái độ nào khiến An không vui, nàng cố gắng kềm chế cảm xúc của ḿnh, thời gian gặp mặt ít ỏi nên nàng gạt bỏ hết mọi thứ để vui vẻ với An khi chàng chơi đùa với bé Trúc. An đi rồi, nàng ôm con vào ḷng, thở dài, nghĩ tới khung cảnh đêm đêm vợ chồng quây quần làm việc đùa vui mà rưng rưng nước mắt. Hết rồi, ngày tháng đó với nàng chỉ là những h́nh ảnh mơ mơ ảo ảo, từ nay An có đến thăm nàng, thăm bé Trúc th́ cũng trở thành một người đứng …bên lề cuộc sống của mẹ con nàng mà thôi. Để khỏi phải nhớ lại những h́nh ảnh khi vợ chồng c̣n có nhau, Mai quyết định đi t́m việc làm bên ngoài. Bé Trúc bây giờ cũng đă đến trường, nàng không phải suốt ngày ru rú trong nhà nữa.

Bên nhà Hương, An hướng dẫn mẹ con Hương cách thức xử dụng các phương tiện trong nhà, ḷ bếp, máy lạnh, máy giặt, điện đóm v.v…Hai tuần lễ trôi qua, An vẫn ngày ngày đi làm, chiều về ăn cơm, xong sang nhà Mai vài giờ rồi về nhà Hương. Cho tới hôm nay, mấy mẹ con Hương vẫn chưa quen với giờ giấc nên buổi sáng dậy hay sật sừ. An thông cảm với việc đó nên không nói năng ǵ. Bà Ngân đ̣i tới chơi nhưng An từ chối, không muốn để các bà xù x́ với nhau gây ra lắm điều phiền toái. May là Ngân đă t́m được việc làm nên cũng bận bịu, nếu không, bà ấy cứ ṃ sang to nhỏ với Hương th́ phiền cho An lắm. Hai tuần nay, An để ư quan sát thấy Hương không có thái độ nào khác lạ nên cũng yên tâm. Hôm nay cuối tuần, An quyết định đưa mọi việc ra ánh sáng. Trong lúc cả nhà cùng ăn điểm tâm, An nói Hương và hai con rằng :
- Ăn uống dọn dẹp xong chúng ta sẽ ngồi lại với nhau một buổi, anh có câu chuyện quan trọng về gia đ́nh chúng ta muốn nói cho mọi người được biết. Tuấn và Hương yên lặng không nói ǵ, nhưng Thảo nôn nao hỏi tới tấp:
- Chuyện ǵ vậy ba ? Vui hay buồn ba ? Có liên hệ tới con không ba ?
Ngày An ra đi Thảo mới hai tuổi, bây giờ đă trở thành cô bé 17. Cha con đă không có dịp hiểu nhau nhiều, cũng có ít nhiều bỡ ngỡ nhưng hai tuần vừa qua, sự hồn nhiên của cô bé khiến An và Hương xóa nḥa dần những nỗi ngượng ngập của đôi bên. Dù muốn dù không, xă hội Việt Nam mười mấy năm qua đă thay đổi rất nhiều, An cảm thấy xa lạ với ngôn ngữ, nếp suy nghĩ của Hương và các con, và dĩ nhiên, Hương, Tuấn Thảo càng ngỡ ngàng hơn đối với sự thực của đời sống mới mẻ này v́ họ vốn cũng đă nghe được ít nhiều huyền thoại về miền đất hứa. An bảo con :
- Có liên hệ tới tất cả mọi người trong gia đ́nh chúng ta.
Khi mọi người đă ngồi yên ở vị trí quanh bàn ăn mà trên đó chỉ c̣n mấy tách trà, An hắng giọng mở lời :
- Hai đứa Tuấn, Thảo, ba muốn yêu cầu các con. Thật ra đây là vấn đề mà ba và mẹ các con cần cùng nhau giải quyết. Đáng lẽ, các con không cần phải có mặt hôm nay, nhưng các con cũng đă lớn khôn, ba muốn các con được biết nên các con chỉ có bổn phận ngồi nghe, hăy lắng nghe những ǵ ba nói, ba nói một lần, nói hết, sau đó muốn biết thêm điều ǵ ba sẽ cho biết sau. An nhấn mạnh “không được ngắt ngang câu chuyện”. Hương, em cũng vậy, anh yêu cầu em hăy giữ b́nh tĩnh, lắng nghe anh nói hết từ đầu, dù cho em có bất b́nh, nổi giận, hay uất ức ǵ đi nữa, cũng phải nghe anh nói cho hết đă, rồi sau đó em có phản ứng như thế nào anh sẽ giải quyết sau, nếu mọi người đồng ư như vậy th́ ta bắt đầu. Hương và hai con thấy thế nào? Liệu có theo được lời yêu cầu của anh, của ba không ?
Thảo nhanh miệng trả lời :
- Con là đứa ưa bị rầy miệng mồm …láu táu đó ba, con xin hứa, con cố gắng ba.
An quay sang Tuấn, Tuấn quả thật giống chàng, im im ĺm ĺm, chỉ thốt lên mấy tiếng:
- Con không thành vấn đề.
Cuối cùng là Hương. Hương nh́n chàng, mặt lộ vẻ lo âu, sợ sệt. Chàng trấn an:
- Em không có ǵ phải sợ sệt, chỉ cần em giữ b́nh tĩnh là đủ rồi.
Hương nh́n chàng lần nữa rồi lặng lẽ gật đầu.
Lần lượt theo thứ tự thời gian, An kể lại câu chuyện xảy ra giữa chàng và Mai. Kể hết câu chuyện, chàng kết luận :
- Sở dĩ đến hôm nay anh mới kể chuyện này cho em và các con nghe v́ đây là thời điểm thích hợp để chính thức hóa mọi việc. Anh không cố t́nh dấu diếm em và các con v́ đó không phải là một việc làm không chính đáng. Có điều đến hôm nay anh mới nói là v́ để tránh cho em những suy nghĩ vẩn vơ không cần thiết trong những năm tháng đă qua. Anh cũng không phải nói ra để xin em tha thứ. Tuy anh không giữ trọn chung thủy với em nhưng anh đă không thiếu trách nhiệm. Xét kỹ, đó cũng chẳng phải là lỗi của anh, với hoàn cảnh đặc biệt của đất nước như vậy, chúng ta muốn hay không muốn cũng phải chấp nhận mất mát, thua thiệt, đổi thay, giống như hằng bao nhiêu trăm ngàn người khác. Vấn đề quan trọng ở đây là với tương lai trước mặt, chúng ta nên thu xếp cách nào để đời sống được ổn thỏa mọi bề. Chàng không quên nhắc lại lập trường của Mai và bảo Hương:
- Em cứ suy nghĩ một thời gian rồi cho anh biết ư kiến của em, nếu em bằng ḷng cho Mai tới chào hỏi em th́ anh sẽ thu xếp đưa mẹ con họ tới.
Chàng nhấn mạnh :
- Đời sống chúng ta có được thoải mái, ổn thỏa, êm đẹp hay không là tùy vào quan niệm và thái độ của em. Riêng anh, anh không thể làm một người đàn ông vô lương tâm, vô trách nhiệm dù là đối với em hay với Mai cũng vậy.
Phản ứng đầu tiên là của Thảo, sau nhiều lần cố nén không ngắt ngang lời nói của An, chàng vừa dứt lời th́ Thảo ôm mặt khóc hu hu, bù lu bù loa :
- Ba xấu quá, ba xấu quá, ba hỏng thương tụi con nữa, hic hic, con hong chịu đâu, hong chịu đâu.
Tuấn chững chạc hơn, vắn tắt mấy câu:
- Việc này là của ba và mẹ, con không có ư kiến. Xong hắn lủi nhanh lên lầu.
Hương nước mắt rưng rưng, đứng dậy đến bên Thảo, vừa quẹt nước mắt cho Thảo, vừa nói:
- Nín đi con bé nhè, mẹ không khóc sao con lại khóc.
Nói tới đó th́ nước mắt Hương cũng tuôn xuống, nàng quay đi tránh nh́n An, tay d́u con đứng dậy, nàng nói qua giọng nghẹn ngào:
- Đầu óc em bây giờ rối tung lên hết rồi, không suy nghĩ, không nói ǵ với anh được hết, để mẹ con em đi nghĩ trước đă.
Nói rồi, hai mẹ con cùng kéo nhau lên lầu.
An biết là cần có thời gian cho mẹ con Hương b́nh tâm tĩnh trí trở lại. Dù sao cái tin này đối với Hương cũng là một điều bất ngờ, không thể bắt nàng chấp nhận ngay lập tức được. Lúc này chàng nên để yên Hương từ từ lắng đọng mọi xúc cảm nhất thời, rồi chàng sẽ phân tích, giải thích mọi điều cho Hương dễ dàng cảm thông trong tháng ngày sắp tới khi vợ chồng to nhỏ tâm sự với nhau.

Phần Hương, nàng ôm vai bé Thảo lên lầu, kéo nó vào pḥng riêng của vợ chồng. Hai mẹ con ngồi phịch xuống giường, nước mắt lăn dài trên má. Hương không thể an ủi con v́ chính nàng cũng rơi vào một cảm giác hụt hẫng, nàng mới là người cần được an ủi hơn. Nàng tưởng như có ai cầm một thỏi sắt to tướng giáng vào đầu một cái điếng người. Tưởng như ḿnh vừa trên mây rớt xuống, như người đang say sưa trong giấc mộng đẹp bỗng dưng bị đánh thức, như người đang đi trên con đường rực rỡ hoa lá bỗng vô t́nh hụt chân té quỵ xuống đất. Nàng ngơ ngẩn không biết là ḿnh nên làm ǵ, phải nghĩ ǵ. Nàng chưa bao giờ dự kiến sẽ rơi vào t́nh cảnh này. Nàng cảm thấy ngột ngạt, nỗi đau đớn lớn lao quá, ập đến một cách bất thần khiến nàng nghẹt thở. Nàng muốn vùng vẫy, muốn chống đối nhưng nàng không có chút sức lực nào. Nàng làm ǵ bây giờ ? Nhào lăn ra đất khóc lóc la lối phản đối ư ? Từ nhỏ nàng đă được dạy dỗ rằng những thái độ như thế không được chấp nhận trong nề nếp gia đ́nh, nàng không thể làm việc đó. Cào cấu, ngắt véo, sưng sỉa, người đàn ông nàng yêu thương, đă sinh con đẻ cái cho chàng để hả ḷng ghen tức ư? Nàng lại không làm được, mà cũng không chắc là An sẽ để yên. Xoay ra đập phá vật dụng trong nhà, nói năng hỗn hào, mắng mèo chưởi chó cho hả giận chăng ? Nàng hoàn toàn không thể. Nàng ước chi được biến mất trong cơi đời này để không cần phải suy nghĩ, khỏi phải đau đớn, khỏi phải trải qua những ngày tháng khó chịu đựng này. Ngồi bất động hàng giờ, giật ḿnh ngó lại thấy bé Thảo vẫn ngồi đấy yên lặng nh́n nàng, Hương bỗng thấy tội nghiệp con bé, sao nàng nỡ bắt nó phải chịu đựng cảm giác này với ḿnh, nàng bảo con:
- Thôi con đi rửa mặt rồi về pḥng chơi đi, để mẹ nằm nghỉ, mẹ cần sự yên tĩnh.
Bé Thảo ngần ngừ một lúc rồi nói:
- Nhưng c̣n mẹ …mẹ có sao không? Con lo cho mẹ quá. Mẹ b́nh tĩnh nha mẹ.
Nàng trấn an con:
- Mẹ không sao đâu, mẹ bị …choáng váng chút thôi, nghỉ ngơi một lúc rồi mẹ sẽ suy nghĩ tiếp, dù sao mẹ cũng c̣n có con với Tuấn mà.
Bé Thảo uể oải đứng lên, nó ṿng ra sau, ôm siết lấy vai mẹ rồi nhẹ nhàng đi ra sau khi đă khép lại cửa pḥng.
C̣n lại một ḿnh trong pḥng, Hương nằm miên man nghĩ ngợi. Vợ chồng xa cách bấy nhiêu năm, chỉ thời gian một năm đầu từ khi An đi khỏi là nàng vắng bặt tin tức chàng. Thời gian đó đối với nàng quả thật khổ sở trăm bề, mọi sinh hoạt xă hội đảo lộn. Đồng lương giáo viên của nàng đă không đủ đâu vào đâu mà c̣n bị đồng nghiệp dè bỉu, soi mói khi biết nàng là vợ một sĩ quan ngụy đă chạy ra nước ngoài nên nàng chán nản xin thôi. Ôm hai đứa bé không biết làm ǵ để sống, không biết nhờ cậy ai v́ gia đ́nh chàng cũng như thân nhân của nàng, ai nấy đều bị ảnh hưởng bởi t́nh trạng hỗn loạn của xă hội mới nên cũng không khá ǵ hơn nàng. Nàng lại không quen buôn gánh bán bưng, từ nhỏ lớn lên chỉ ăn rồi đi học, ra trường đi dạy được vài năm, việc nặng nhọc chưa từng gánh vác, có lẽ rồi nàng cũng phải tập tành bương chải, lăn lưng ra mà tranh sống với cuộc đời. Ai sao ḿnh vậy, đành chấp nhận chứ biết làm sao hơn. C̣n đang bối rối th́ bỗng nhận được tin chàng đă ổn định đời sống bên Mỹ, vài tháng sau lại nhận được quà cáp chàng gửi về, rồi từ đó, khi th́ quà cáp, khi th́ tiền bạc, đời sống mẹ con nàng nhờ đó mà sung túc hơn biết bao nhiêu gia đ́nh khác. Rồi lúc nhận được tin chàng cho biết là đă làm thủ tục bảo lănh mẹ con nàng sang đoàn tụ th́ nàng thấy cuộc đời nàng quả là may mắn biết bao, ông trời ưu đăi nàng nhiều thứ quá. Nàng cứ yên chí ăn no ngủ kỹ mong ngày tháng trôi qua mau chóng để gia đ́nh bé nhỏ của nàng sớm sum vầy. Vậy mà hỡi ơi ! Giấc mộng đẹp hơn mười năm của nàng vừa sụp đổ ! Nàng thấy đắng cay, chua chát quá. Không ! Nàng không thể nào để cho nó sụp đổ, nàng phải giành lại hạnh phúc riêng tư của nàng, nàng không thể nào chấp nhận một người đàn bà nào khác xen vào hạnh phúc của nàng. Nhưng bằng cách nào th́ nàng chưa biết, nàng sẽ thăm ḍ, sẽ vấn kế nơi bà Ngân, người bạn cùng cảnh ngộ mới quen biết cũng là người bạn đầu tiên trên đất Mỹ này. Tuy nhiên, kết quả thế nào nàng cũng không thể đoán được. Bà Ngân xem ra không phải là loại người thích hợp với bản chất của nàng.
Những ngày sau đó, An vẫn tiếp tục đi về giữa hai nhà. Buổi sáng đi làm, về nhà ăn cơm chiều xong là chàng lội bộ sang nhà Mai chỉ dẫn bé Trúc làm bài, chơi với nó một đỗi rồi về nhà Hương ngủ nghỉ. Chỉ có tối thứ sáu là chàng mới ở lại bên Mai, ngày thứ bảy đưa mẹ con Mai đi đây đó th́ chúa nhật tới mẹ con Hương. Những khi bên nhau, Hương vẫn lầm lỳ không nói không rằng, không nhắc nhở ǵ tới câu chuyện đă qua, nét mặt nàng hằn thêm dấu vết khắc khổ, đắng cay. Ngày qua ngày, An cảm thấy không khí trong nhà Hương có phần ngột ngạt, mỗi chiều chàng đi làm về, Hương mặt mày lạnh tanh, lầm bầm lẩm bẩm điều ǵ không rơ, chàng hỏi th́ Hương trả lời tiếng được tiếng mất. Tuấn đối với chàng không ǵ khác lạ nhưng cha con cũng ít có cơ hội nói chuyện với nhau. C̣n Thảo th́ dường như tránh gặp mặt chàng. Hễ chàng ở pḥng khách th́ nó lẩn xuống bếp, chàng vô bếp th́ nó chạy lên lầu. Thấy mọi người không được vui, chàng cũng khổ tâm không ít, nhưng chàng không thể làm khác hơn được. Niềm tự hào của một người làm đàn ông không cho phép chàng nhượng bộ, chàng tin rằng với thời gian, khi Hương thông suốt vấn đề th́ sẽ đâu vào đó. Thời gian này, thỉnh thoảng bà Ngân có tới lui chuyện văn với Hương khi chàng vắng nhà. Không biết hai người trao đổi với nhau những ǵ nhưng An thấy Hương càng ngày càng gắt gỏng khó chịu.

Trận chiến tranh lạnh giữa chàng và Hương cuối cùng rồi cũng …nổ ra. Một buổi chiều, đợi măi không thấy cơm nước, An thấy đă trễ giờ sang thăm bé Trúc như thường lệ nên không đợi nữa, chàng khoác áo vào chuẩn bị đi th́ Hương ở đâu lù lù xuất hiện ngăn chàng lại, nàng bắt đầu khóc lóc kể lể :
- Em không chịu nổi nữa rồi, sao anh cứ phải …hành xác như vậy, như anh Hiếu có phải khỏe hơn không. Ảnh đâu có cần phải …chạy ngược chạy xuôi cực khổ. Vậy chứ anh đi qua bên ấy để làm ǵ, nói dạy cho con bé Trúc học mà có thiệt vậy không hay là dạy má nó. Nó cũng có anh chị lớn mà, đâu cần tới anh phải lội bộ mỗi ngày qua dạy nó chứ… hu hu… Thấy anh Hiếu với chị Ngân ngày nào đi đâu cũng có vợ có chồng, con cái người ta quần này áo nọ, c̣n anh, gánh vác hai gia đ́nh, cực khổ thiếu thốn đủ thứ, nếu mà biết trước như vầy, mẹ con em ở lại Viêt Nam c̣n thoải mái hơn. Biết ḿnh có vợ con c̣n ở bên nhà mà anh đèo ḅng tạo thêm trách nhiệm rồi bắt mẹ con em phải chia sẻ, thật không công bằng chút nào. Anh phải chọn một trong hai, hoặc là em với con, hoặc là hai mẹ con cô ấy. Nếu anh không dứt khoát được với mẹ con cô ả th́ thôi, em thu xếp mẹ con dắt nhau về VN, để anh rảnh rang muốn làm ǵ th́ làm. Sống kiểu như vầy chắc có ngày em lên cơn đau tim chết mất…hu hu, hu hu….

An khựng lại một giây rồi chàng điềm tĩnh đẩy Hương ngồi vào ghế. Chàng ngồi xuống bên cạnh, nói :
- Em hăy b́nh tĩnh mà nghe anh nói đây. Đừng có nh́n vào gia đ́nh người khác mà so sánh với gia đ́nh ḿnh. Anh Hiếu là anh Hiếu, anh là anh, anh không thể giống anh Hiếu được. Mỗi người có cách suy nghĩ, có cách hành xử của ḿnh. Hơn nữa, hoàn cảnh mỗi gia đ́nh không giống nhau. Và hàng trăm hàng ngàn gia đ́nh nạn nhân của thời cuộc đều không giống nhau. Em hăy thử nghĩ, giờ này em được ngồi ở đây, đời sống đầy đủ tiện nghi tự do thoải mái trong khi đó c̣n biết bao người đàn bà khác vẫn lặn lội đi thăm chồng trong các trại cải tạo, hay là ôm con chạy ngược chạy xuôi cực khổ kiếm miếng ăn v́ chồng họ không biết biệt tăm biệt tích mất xác nơi nào hay yên ấm rủng rỉnh bên cạnh một người đàn bà không phải là vợ ḿnh. Em không phải là không thấy, không nghe, không biết đến những trường hợp đó. Chúng ta bây giờ ai cũng hai thứ tóc trên đầu , sắp sửa có sui gia đến nơi, đâu phải c̣n trẻ tuổi yêu đương bồng bột mà so đo thương nhiều thương ít, bên trọng bên khinh. Em với anh là t́nh là nghĩa, Mai đối với anh cũng nghĩa cũng t́nh. Xét ra, công lao Mai gây dựng nên nhà yên cửa ấm ngày nay cho em và hai đứa nhỏ cũng không ít. Em đừng tưởng đồng tiền dễ kiếm, mấy anh độc thân làm ra bao nhiêu tiền th́ cũng tiêu pha hết vào chuyện ăn chơi rượu chè bài bạc. Mười mấy năm trời cù bơ cù bất, cái nhà trú thân cũng không có chứ đừng nói được như anh bao năm nay gửi về cho em bấy nhiêu tiền th́ em đă biết. Bây giờ em qua nhà cửa vật dụng mọi thứ đều sẵn sàng, không phải ai cũng được vậy đâu. Anh không thể v́ em mà bỏ mẹ con Mai, cũng không thể v́ mẹ con Mai mà bỏ mẹ con em. Tuy nhiên, khả năng của anh chỉ có thể lo được tới đó mà thôi, em không thể đ̣i hỏi hơn nữa. Ngày xưa, nếu không nghĩ đến sự vất vả thiếu thốn của em và con bên nhà th́ anh đă đi học lại, th́ nghề nghiệp của anh ngày nay cũng không đến đổi khiêm nhường. Nhưng mọi chuyện đă qua rồi, giờ tuổi anh cũng nhiều, đây là lúc Tuấn và Thảo phải lo học hành để tương lai chúng nó được sáng sủa hơn, xem như là thế hệ anh là thế hệ lót đường cho chúng vậy. C̣n em, nếu như em không thích đời sống bên này th́ em cứ trở lại Việt Nam nếu chính phủ cho phép. Anh sẽ thu xếp vé máy bay cho em, nhưng anh nói trước là em đă không chịu nắm lấy cơ hội th́ không c̣n cơ hội cho em nữa đâu, sẽ không có món tiền trợ cấp nào gửi về Việt Nam sau khi em rời khỏi nơi đây. Em thấy đó, đời sống ở đây tuy là đầy đủ tiện nghi, tự do thoải mái nhưng mọi người ai nấy cũng đều phải làm việc cật lực th́ mới có thể tồn tại. Không như người ở Việt Nam bao năm nay chỉ ngồi chờ đồng tiền bên này gửi về ăn rồi đi nhong nhong. Anh không trách em về những điều đó nhưng anh muốn em hiểu để mà đừng đ̣i hỏi quá đáng. Anh đă mở đường cho em, đă dành cho em nhiều ưu tiên hơn mẹ con Mai rồi. Nếu em khư khư giữ lấy quan niệm hẹp ḥi th́ em làm khổ chính bản thân em chứ không ai khác. Mọi việc anh đă sắp xếp như thế sẽ không thay đổi được nữa đâu. Đừng có nghe lời bà Ngân bày biểu mà hù dọa anh, đ̣i sống đ̣i chết, làm trận làm thượng với anh, anh không có kiên nhẫn chịu đựng những phiền toái này lâu dài hơn nữa. Anh lúc nào cũng tôn trọng em nhưng xin em cũng nên hiểu rằng anh không phải hạng đàn ông dễ bị nước mắt đàn bà khuất phục. Có lẽ ngày xưa thời gian ḿnh gần gũi nhau không nhiều nên em chưa hiểu anh tận tường. Danh sách mấy gă đàn ông nhu nhược nghe bà hắng một tiếng th́ …hồn vía lên mây không có anh. Nói cái ǵ là muốn nhà êm cửa ấm, nói cái ǵ là không muốn gây đau khổ cho vợ con. Thật ra, mấy tên đó vốn không đủ tự tin, không đủ bản lĩnh, không có cơ hội nên không dám …cựa quậy thôi. Thử cho mấy anh đó một cơ hội xem, chẳng anh nào chạy thoát khỏi cạm bẫy của cuộc đời đâu, đừng có mượn màu …đạo đức mà che mắt thiên hạ. Nói cái ǵ là không muốn mang tiếng phụ bạc vợ con, vậy chứ sống với người ta bao nhiêu năm trường rồi bây giờ chẳng ngó ngàng tới không phải là phụ bạc sao. Vợ trước cũng là con người, vợ sau chẳng lẽ không phải con người à ? Dứt t́nh một cách phũ phàng như vậy lại là đạo đức lắm sao? Con người ta cũng bao năm vất vả khổ cực với ḿnh, ngày nay quay lưng không chút tiếc thương, thử hỏi em, nhân bản đạo đức chỗ nào? Anh không bạc bẽo, cũng không tàn nhẫn, anh muốn vẹn vẻ đôi đường nhưng nếu bắt anh phải chọn lựa th́ có khi anh trở thành tàn nhẫn không chừng. Cái ǵ cũng có chừng mực của nó. Em là vợ, Mai cũng là vợ, em đến trước em được nhiều quyền lợi, nhiều ưu tiên hơn Mai. Nhưng nếu em từ chối địa vị của ḿnh th́ người chịu thiệt tḥi sẽ là em chứ không phải Mai. Những ǵ cần nói, anh đă nói hết, em nên suy nghĩ để t́m một giải pháp êm đẹp mà hướng tới cuộc đời trước mặt, em ôm ḷng ích kỷ, ghen tương hờn dỗi hỏi ra có ích lợi ǵ cho em không ? Chàng nói một hơi dài, không kịp để cho Hương có lời nào kể lể, cật vấn thêm. Nói xong, chàng rũ áo đứng lên bước đi ra cửa.

 C̣n lại một ḿnh, Hương ngồi lặng người trên sofa, dù lư luận của An có phần nào độc đoán nhưng không phải là không đúng. Nàng hiểu được rằng những ǵ chàng nói không phải chỉ để dọa nàng. Nàng phải làm sao đây? Nàng có con đường nào khác để chọn lựa hay không? Nếu nàng chọn con đường dứt khoát từ chối, xem ra chỉ có một ḿnh nàng đếm bước lữ hành mà thôi, nàng không thể trông cậy vào hai đứa con để làm áp lực với An. Dù sao, nàng cũng là một người đàn bà hiểu biết, không thể khư khư ôm lấy cái lư lẽ cứng ngắc mà một người vợ có quyền đ̣i hỏi chồng ḿnh phải nhất mực chung t́nh. Những tưởng ra được nước ngoài, nàng sẽ tránh được cái đau khổ nạn chồng chung như đa số các chị em bạn gái trong nước, ngờ đâu, chạy trời cũng không khỏi nắng. Nàng đă từng chứng kiến không biết bao nhiêu là cảnh ngộ dở khóc dở cười trong xă hội bé nhỏ chung quanh nàng. Ôi ! Cái thảm trạng được dân gian ví von bằng hai câu ca dao “Gió đưa bụi chuối sau hè. Anh theo vợ bé bỏ bè con thơ” sao mà tràn lan như thế. Bạn bè gần xa, hàng xóm láng giềng, đi tới đâu cũng nghe không hết tiếng thở than. Nhiều trường hợp thương tâm hơn, chẳng những là theo vợ bé mà nhiều ông đă không làm ra tiền c̣n nhậu nhẹt say sưa, về nhà khảo tra tiền bạc mà vợ con buôn gánh bán bưng cực khổ mới kiếm được. Ôi ! Bụi chuối sau hè! Bụi chuối sau hè! Đâu mà nhiều chuối sau hè thế! Chuối ơi là chuối !

 Dạo ấy nàng đă mừng thầm tuy xa cách nhau nhưng An đă không quên mấy mẹ con nàng, chi viện đều đều, nàng và các con sống ung dung thoải mái, không thiếu thốn thứ chi, thừa tiền bạc nàng c̣n cho hai đứa bé học thêm Anh văn, bản thân nàng cũng nghe theo lời đồn đăi, tập tành nếp sống Âu tây, ghi tên đi học khiêu vũ để lúc qua tới Mỹ không bị xem là..lạc hậu. Ô hô ! Mọi thứ đều là ảo tưởng. Đến bây giờ th́ nàng đă hiểu rơ lắm, nàng hoàn toàn thất vọng. Hôm nay nàng đă phải đối diện với thực tế phũ phàng.

Hương ngồi thừ suy nghĩ miên man, nghĩ tới nghĩ lui, nàng lại thấy rằng ḿnh đă được quá nhiều may mắn, tuy rằng hôn nhân của nàng đến nay có triệu chứng bất thường, nhưng so sánh với bao bạn gái khác, nàng vẫn c̣n hơn họ nhiều lắm. Nàng lại hiểu thêm một điều rằng, nàng đă lớn lên trong một gia đ́nh xem trọng đạo đức nhân nghĩa, nàng không thể chỉ biết có ḿnh mà không nghĩ đến người khác. Cùng là thân phận đàn bà với nhau, nhất là làm đàn bà trong thời điểm tao loạn nhiễu nhương của đất nước, từ ngàn xưa đến nay đă phải chịu nhiều thiệt tḥi, mất mát, khổ đau lắm rồi, đâu chỉ riêng nàng hôm nay. Thà nàng là một người đàn bà ngu dốt tối tăm, không cần biết cái ǵ là nhân bản, cái ǵ là nhân nghĩa đạo lư chắc nàng sẽ dễ chịu hơn, nàng không phải đắn đo lưỡng lự thế này cũng không xong, thế kia cũng không được, xoay trở cách nào nàng vẫn không tránh khỏi bị những vết thương không tên tuổi cào xước vào da thịt đớn đau. Nhưng nàng đă là một con người xem trọng t́nh cảm, biết phải biết quấy. Xét cho cùng, Mai cũng không phải là đầu mối gây ra sự xa cách, phân chia nàng và An, cô ta cũng là một nạn nhân của thời thế như ḿnh, xem ra cô ta cũng là một người biết phải biết quấy, cô ta cũng nể nang nàng, cũng quan tâm nàng, cô ta cũng không đ̣i hỏi một ưu tiên nào. Nh́n quanh những trường hợp tương tự như gia đ́nh nàng, không hiếm những cảnh ngộ dở khóc dở cười mà nếu như nàng là nhân vật chính trong câu chuyện, nàng không biết sẽ phải sống làm sao.

 Nào là chuyện vợ chồng ông Hiếu bà Ngân. Tuy nói ông Hiếu đă dứt khoát với cô Thanh nhưng sự thực có phải vậy chăng? Nào ai biết được. Không ai có thể theo giữ các ông từng giờ từng phút, bà Ngân hễ có dịp gặp nàng là kể lể những nỗi tức tối của bà, vẫn ngay ngáy lo âu, không biết bao giờ họ sẽ lại gặp gỡ nhau dối trá bà, rồi đôi bên ḱnh chống nhau, soi mói, xỉa xói lẫn nhau để cho dư luận tha hồ thêu dệt, cười đùa mai mỉa mà nạn nhân đau khổ chính giữa vẫn là hai người đàn bà có chung một người đàn ông. C̣n người đàn ông đó, ví như không thể dứt khóat thẳng thừng, khi bị bên này dằn, bên kia xé th́ thử hỏi có đau khổ không, có yên ổn để xây dựng cuộc đời không? Rồi nàng c̣n nghe kể chuyện gia đ́nh ông Quân, bà vợ sau dành ông làm của riêng, ông đi ra một bước là điện thoại kêu réo, biết được ông đi lo cho bà cả là bà nhỏ làm ḿnh làm mẩy, nằm lăn ra đất kêu gào, đập đầu vô tường tức tưởi hay nhào ra cản đầu cản mũi xe ông, ông phải …lén lút rút bớt thời gian trong giờ làm việc của ông để đưa gia đ́nh đi làm những thủ tục định cư cần thiết. Bà vợ tấm mẳn của ông qua tới mới lo đi thuê nhà để ở, mà ông cũng không có đồng xu dính túi, may mà vợ ông nhờ gia đ́nh khá giả yểm trợ cho nên mang theo được một số tiền, phải dùng tiền đó mà trang trải chi tiêu trong thời gian chờ đợi đi t́m việc. Nếu như An là ông Quân, nàng sẽ ra sao ? Ấy chỉ là hai trường hợp điển h́nh mà những nhân vật chính trong cuộc nàng đều quen biết, c̣n biết bao gia đ́nh vướng vào t́nh trạng dở khóc dở cười nữa mà không ai chịu t́m một đường hướng giải quyết tốt đẹp cho cả đôi bên, ai cũng dành phần phải về ḿnh, hoặc được, hoặc mất, mà được hay mất th́ ông chồng ở chính giữa cũng là người bị dằn vật khổ sở triền miên v́ đa số mất mát thiệt tḥi nghiêng về phần người vợ trên đất Mỹ. Không có ai thông cảm cho nỗi khổ tâm của người đến sau, dư luận chung quanh có điều kiện th́ bêu rếu, hành tỏi người thiệt tḥi, rằng như vậy cho bỏ tật trèo đèo, bây giờ chẳng lẽ nàng lại về hùa với dư luận mà …đàn áp những kẻ sa cơ lỡ vận như vậy, đặt trường hợp nàng ở vào địa vị của những người ấy, liệu nàng có đau ḷng không?

B́nh tâm mà nói, cho đến giờ này, nàng vẫn không thiệt tḥi mất mát ǵ, An vẫn là chồng nàng, tuy thời gian bên nhau có ít đi nhưng vẫn hơn những tháng ngày dài dằng dặc trước kia. Ngay khi An hăy c̣n trong nước, một năm vợ chồng sống với nhau có được bao nhiêu ngày tháng, vậy mà nàng vẫn sống vui vẻ đươc. Vậy th́ bây giờ, việc chàng vắng mặt trong nhà mỗi tối vài giờ, mỗi tuần một ngày đêm so với thời gian c̣n lại bên nàng, nàng vẫn c̣n …lời chán, cứ coi như chàng bận phải đi công tác xa nhà đâu đó là xong. Điều quan trọng là tháng ngày sắp tới của nàng có được thoải mái vui vẻ hay không, việc này chính nàng phải thu xếp mới được. Nhà ai nấy ở, không ai lui tới với ai th́ cũng xong vậy, nhưng rồi, liệu nàng có được yên thân với …miệng lằn lưỡi mối chung quanh không ? Thói thường thiên hạ hay ṭ ṃ, thích nghe, thích nói, thích khơi dậy chuyện bất ḥa của những trường hợp…nhà lớn nhà bé…để làm đề tài cười cợt luận bàn. Rồi nàng tránh sao được những lời thêm bớt của kẻ nhiều lời lắm chuyện. Họ không muốn thấy cảnh sống chung ḥa b́nh mà chỉ muốn thấy chuyện …xỉa xói, ḱnh chống nhau, mà nàng, bản tính nàng không thích những chuyện ấy, không khéo cả nàng và Mai cũng sẽ rơi vào t́nh huống hiểu lầm nhau để rồi đi đến chỗ đánh mất hết ḥa khí. Nàng phải gặp Mai để chị em cùng ngồi lại với nhau cảm thông và thống nhất cách đối phó những vấn đề sẽ xảy ra trong khung cảnh của một gia đ́nh truyền thống mà xưa kia khi c̣n bé ở quê nàng từng chứng kiến .

***********

Mai hết sức ngạc nhiên khi thấy người xuất hiện ở cửa nhà nàng là Hương. Tuy nàng chưa gặp Hương lần nào nhưng đă xem qua h́nh ảnh Hương gửi sang cho An nên nàng biết chắc là Hương. Buổi trưa chủ nhật êm đềm vắng vẻ như hôm nay, đáng lẽ giờ này An đưa Hương đi mua sắm loanh quanh đâu đó mà Hương lại ghé qua không lời báo trước khiến nàng giật ḿnh đứng khựng một giây rồi lấy lại b́nh tĩnh, vội mời Hương vào nhà. Mấy đứa trẻ hôm nay đi vắng chỉ có bé Trúc đang mải mê xem phim hoạt họa trong khi nàng thu vén nhà cửa. Nàng mời Hương ngồi và bảo bé Trúc đến khoanh tay chào bà rồi lên pḥng chơi để mẹ tiếp khách. Bé Trúc đi rồi, Hương nh́n theo đăm đăm, quả là con bé có nhiều nét giống bé Thảo nhà nàng, rất xinh xắn dễ thương. Trong lúc Mai đang bận tay pha trà trong bếp th́ Hương ngồi ở pḥng khách lơ đăng nh́n quanh. Kiểu dáng của căn nhà Mai cũng tương tự như căn nàng đang ở, mọi vật bày biện quanh pḥng khách không có ǵ đặc biệt, cái ti vi, bộ sofa, tranh ảnh đều giản dị, đơn sơ. Nhà có trẻ con nhưng Mai giữ ǵn tươm tất gọn gàng. Dù nàng đến bất th́nh ĺnh nhưng Mai không phải lấy làm bối rối v́ nhà cửa bề bộn khó coi.
Mai bưng khay trà ra đặt xuống bàn rồi cầm lên một chung đưa mời Hương, miệng mở lời:
- Thưa chị, mời chị dùng tạm cốc trà, chị đến bất ngờ nên em không kịp chuẩn bị đón tiếp, xin chị thứ lỗi cho.
Hương nh́n Mai đang đứng bối rối nên vội đỡ lời:
- Không sao, cô đừng ngại, lỗi tại tôi đến mà không báo trước, mong cô cũng thông cảm cho tôi điều này - Hương tiếp luôn - Hôm nay tôi đường đột đến đây muốn gặp cô để chúng ta cùng ngồi xuống nói chuyện cảm thông nhau. Đáng lẽ tôi phải nhờ anh An báo trước với cô nhưng tôi muốn tự ḿnh giải quyết nên cũng không cho anh ấy hay. Chẳng hay cô có vui ḷng cùng tôi …thương lượng chăng ? Mời cô cũng ngồi xuống đi rồi chúng ta sẽ bắt đầu.
Mai ngập ngừng một thoáng rồi xuống đối diện với Hương. Nàng tiếp lời Hương:
- Thưa chị, đúng ra, em phải đến chào hỏi chị trước. Từ khi nghe tin chị sang, nhưng chưa được chị cho phép nên em không dám tự tiện. Hôm nay chị đă thân hành đến th́ em có bổn phận phải nghe lời chỉ dạy của chị, đâu dám nói là không bằng ḷng thương lượng. Cho dù chị dạy như thế nào đi nữa, ở trong cương vị của em, em cũng không dám trái lời. Chị thông cảm th́ mẹ con em được nhờ cậy, không th́ xem như đó là phận bạc của em, không dám trách cứ ǵ ai hết.
Hương thở phào nhẹ nhỏm, xem ra lời của An nói về Mai không quá đáng. Mai cũng là người từng trải việc đời, biết an thân thủ phận. Vậy là kế hoạch của nàng có thể thực hiện được, đời sống của hai gia đ́nh sẽ tránh được những phiền phức không cần thiết. Hương kể lể cho Mai nghe những nỗi niềm trông đợi sắt son của nàng khi c̣n trong nước và hy vọng đẹp đẽ khi đặt chân lên đất Mỹ. Nàng bộc bạch cả những nỗi ấm ức, giận hờn khi biết được câu chuyện về Mai. Ban đầu, Hương c̣n thủ thế của người trên kẻ dưới nhưng dần dần, Mai đối đáp với nàng bằng chân t́nh nên Hương cũng buông bỏ hết mọi vẻ pḥng thủ tự vệ bên ngoài. Hương nói:
- Là đàn bà như chị em chúng ta, không ai muốn chia sẻ t́nh cảm riêng tư vợ chồng với một người khác, tôi cũng vậy, Mai cũng vậy. Nhưng ta đă trót sinh ra trong thời loạn thế, hỏi có mấy ai được một đời sống t́nh cảm vợ chồng trọn vẹn. Tôi đă trằn trọc ưu tư suy ngẫm bao ngày bao đêm. Trường hợp của hai chúng ta vẫn c̣n may mắn hơn nhiều người khác. Tháng ngày c̣n lại của chúng ta không có nhiều, chẳng mấy chốc rồi tôi và Mai cũng thành ra da mồi tóc bạc hết cả. Tranh cạnh, giành giựt nhau một người đàn ông có ích lợi ǵ đâu, chỉ làm tâm trí ḿnh măi bận rộn, âu lo, đời sống nào c̣n có ư nghĩa ǵ. Thôi th́, để tránh làm đau khổ, dằn vặt cho cả ba người, tôi nghĩ nên chấp nhận làm chị em với Mai và chúng ta ngồi lại thương lượng với nhau những giải pháp phải đối phó với t́nh huống trong trường hợp có người đâm bị thóc thọc bị gạo cho tan nát để họ cười chơi. Mai biết mà, những gia đ́nh có hoàn cảnh tương tự như chúng ta quanh đây không ít, nhưng mà thu xếp gia đ́nh như anh An th́ không có mấy ai làm được. Bạn của anh An cũng như bạn Mai, bạn tôi, họ đều quen biết nhau cả. Chuyện từ trong gia đ́nh này sẽ được rỉ tai chuyền sang gia đ́nh khác, mà cái tật lớn lao của những kẻ ngồi lê đôi mách thường là có ít xít ra nhiều. Nếu chúng ta không khôn khéo sẽ lọt vào bẫy của họ và chị em ḿnh sẽ trở mặt thành thù một cách vô t́nh.
Nghe Hương kể lể xong, Mai ứa nước mắt, nàng ngậm ngùi nói với Hương qua giọng nghẹn ngào:
- Thưa chị, em cảm ơn chị đă chấp nhận em, cho em được chính thức làm người nhà và c̣n lo lắng đến những điều tiếng sẽ xảy ra có thể làm sứt mẻ đến t́nh cảm của chị em ḿnh. Em thật mang ơn chị nhiều lắm. Em không bạc phước như em đă tưởng. Anh An có chị trong đời là một may mắn của ảnh. Chị có anh An trong đời cũng là một may mắn của chị. Em cũng may mắn có cả anh lẫn chị th́ cuộc đời em đă đầy đủ lắm. Cho dù chị có bảo em lên rừng xuống biển em cũng không dám chối từ, huống ǵ là giữ ǵn danh dự gia đ́nh. Em sẽ cố gắng tránh né tối đa chuyện quan hệ giao du với bạn bè. Em vẫn biết dư luận rất là độc ác, chị muốn em làm ǵ cho chị, chị cứ dạy bảo em xin nghe.
- Thật ra cũng không có điều ǵ khó khăn đâu Mai, tôi cũng như Mai, chỉ cần không để lọt vài tai những lời …sàm tấu về cá nhân Mai và tôi. Thí dụ ai đó đến nói với Mai rằng tôi đă có những lời nói như vậy như vậy về Mai th́ xin Mai chớ vội tin là tôi đă nói, cũng như tôi sẽ không tin những ǵ người ta nói với tôi về Mai. Được như vậy th́ hai gia đ́nh của chúng ta mới có thể yên ổn mà sống để lo tương lai cho bọn trẻ, bằng không, ta sẽ cứ phải chịu đựng những ấm ức này, tức tối kia về những lời đồn đăi đầy ác ư mà thiên hạ cố t́nh thêu hoa dệt bướm, thêm mắm dặm muối.
- Thưa chị, được một lời của chị, em mừng hơn bắt được vàng. Em không mong mỏi điều ǵ khác hơn là cam kết này.
Mai vừa nói vừa ứa nước mắt.
- Vậy hay lắm. Tôi sẽ bàn với anh An tổ chức một buổi cơm gia đ́nh để cho bé Trúc nhận anh, chị nó. Anh An sẽ mời một số bạn bè đến chứng kiến, ngày hôm đó tôi sẽ phát biểu vài lời, hy vọng rằng sẽ ngăn chặn bớt những điều không hay có thể xảy ra trong tương lai. Giờ th́ tôi về nhé.
Hương nói xong toan đứng lên th́ Mai đă vội vàng nói:
- Thưa chị, xin chị nán lại vài phút, để em gọi bé Trúc xuống chào chị.
Nói xong, Mai tất tả chạy lên lầu. Năm phút sau cả mẹ con cùng trở xuống, bé Trúc chạy đến bên Hương, khoanh tay cúi đầu nói đỏ đẻ:
- Dạ, con chào má Hai, má khỏe ạ.
Giọng nói của bé lơ lớ, vừa nói bé vừa gục gặt cái đầu khiến hai chiếc nơ hồng trên tóc bím của bé lắc lư trông dễ thương lạ, Hương vuốt má bé:
- Bé Trúc ngoan lắm, má …hai khỏe, cám ơn bé.
Hương đứng dậy, một tay nắm tay bé, một tay cầm lấy tay Mai, rưng rưng nước mắt, khẽ nói:
- Thôi để …chị về Mai nhé, hy vọng chúng ta sẽ giữ ǵn tốt đẹp những ǵ ḿnh hứa hẹn hôm nay. Hôm nào chị gặp lại Mai sau. Mai cũng rưng rưng nước mắt, nàng vẫn để yên bàn tay trong tay Hương, theo Hương ra cửa. Bé Trúc lẽo đẽo sau lưng hai người ra tận ngoài đường. Trong ḷng nó hẳn đang thắc mắc “Bà này là ai sao má bắt ḿnh phải gọi là má hai”.


Hạt Cát - 2005
 


| Trang Văn Học |

© 2007 hatcat79.com. All Rights Reserved.